Jongeren

De gezondheid van 12-18 jarigen opvolgen, een missie van de Onafhankelijke Ziekenfondsen

Onze studiedienst onderzoekt regelmatig veranderingen in het zorggebruik van de leden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. In het kader van deze missie voeren we ook al enkele jaren onderzoeken uit naar de trends in het zorggebruik door jongeren. Hieronder volgt een samenvatting.   

Afbeelding
shutterstock

7,5 %
Hospitalisaties van jongeren


5,2% van de 12-jarigen belandt in het ziekenhuis, 9,7% van de 15-jarigen en zelfs 12,3% van de 17-jarigen. Bij adolescenten gaat het daarbij voornamelijk om dag-hospitalisaties. 60% van de hospitalisaties bij hen gebeurt omwille van heelkundige redenen, voornamelijk orthopedisch: 1,5% van de 13-18-jarigen onderging een orthopedische ingreep in 2018. Uit onze gegevens blijkt dat in 2020 7.5% van de 12-18-jarigen in het ziekenhuis belandde.

4 %
Chronische ziekten


Jongeren ontsnappen niet aan chronische ziekten. Volgens onze gegevens heeft ongeveer 4% van de kinderen tussen 12-18 jaar een chronische pathologie, terwijl dit op het niveau van de algemene bevolking 25% is. De meest voorkomende chronische pathologie bij kinderen tussen 12-18 jaar is astma: 2 kinderen op 100 worden getroffen en ondergaan een chronische behandeling. Vervolgens komen chronische psychische problemen, die bijna 1 op de 100 kinderen treffen.

Chronische ziektes in België - Prevalentie en kosten 2010-2018

30 %
Mondzorg

In een uitgebreide studie bij onze leden in de periode 2011 – 2015 konden we vaststellen dat tieners, vergeleken met andere leeftijdsgroepen, vaker naar de tandarts gaan: 30% van de tieners bezoekt de tandarts elk jaar en 60% van de tieners gaat minstens éénmaal om de 2 jaar naar de tandarts. De helft van de 13–18-jarigen heeft een regelmatige orthodontische behandeling op zijn minst overwogen. COVID-19 zorgde ook voor een uitstel van mondzorg: slechts 64% van de 12-18-jarigen had in 2020 een contact met de tandarts terwijl het in de voorgaande jaren minstens 70% was.

1 op 100
Gebruik van antidepressiva en psychotherapie

Deze studie onderzocht het mentaal welzijn van adolescenten (12 tot 18-jarigen) tijdens de jaren 2018 tot 2020. We stelden vast dat ongeveer 1 op 100 jongeren gebruik hebben gemaakt van minstens één antidepressivum. Het eerste voorschrift hiervan werd in ongeveer de helft (45%) van de gevallen door een huisarts voorgeschreven. Op vlak van psychotherapeutische verstrekkingen kwam naar voren dat 3% van de jongeren hier gebruik van maakt. Ongeveer 1 op de 5 van deze jongeren maakt bovendien gebruik van antidepressiva.

56 %
Geneesmiddelen

56% van de jonge Belgen (12-18 jaar) consumeert minstent één voorgeschreven en terugbetaald, door de ziekteverzekering, geneesmiddel.

Top 3 meest gebruikte geneesmiddelen gebruikt door jongeren:

  • Antibiotica zijn de meest gebruikte geneesmiddelen door jonge Belgen: 30% van hen slikte in 2016 gemiddeld 23 dagen per jaar antibiotica.
  • NSAID -pijnstillers (non-steroïdale ontstekingsremmers zoals Ibuprofen). Bijna één op de vijf tieners (19%) kreeg in 2016 een vergoeding voor tenminste één voorgeschreven AINS. Deze geneesmiddelen staan bekend om hun talrijke, frequente en soms gevaarlijke bijwerkingen.
  • Antiallergische middelen (worden door ongeveer 10% van de jongeren gebruikt) en anti-astmatici (7,3%)

1 %
Seksuele gezondheid

Een studie van de Onafhankelijke Ziekenfondsen naar zwangerschappen en anticonceptie onder jonge vrouwen, toont aan dat 9 op 1.000 jongen vrouwen van 14-20 jaar (ongeveer 1%) in 2019 zwanger werden. Onder hen werd voor 5 vrouwen de zwangerschap beëindigd (geplande beëindiging of miskraam). Het risico om op jonge leeftijd zwanger te worden is 3 keer hoger voor vrouwen in een precaire sociaaleconomische situatie (uit kwetsbare milieus en/of begunstigde van een verhoogde tegemoetkoming). Het aantal en het aandeel jonge vrouwen dat een anticonceptiemiddel gebruikt, neemt toe met de leeftijd: van 1 jong meisje op de 20 van 14 jaar tot 1 jong meisje op 2 van 18 jaar en bijna 2 jonge meisjes op 3 van 20 jaar.

Hoe zit het met de seksuele gezondheid van onze jongeren? 

1/3
Zichtproblemen

Ruim een derde van de jongeren heeft de afgelopen jaren een oogarts geraadpleegd. In een vervolganalyse  zagen we dat het aantal bezoeken van de 12-17-jarigen aan de oogarts in maart-mei 2020 met 52,2% daalde ten opzichte van dezelfde periode in 2015-2019. In 2016-2018 bezocht 36% van de 12-18-jarigen een oftalmoloog. In 2018 droeg 21,8% van de 12-18-jarige een bril, een stijging ten opzichte van de 20.3% in 2015.

Steeds meer kinderen op bezoek bij de oogarts
Meer en meer bijziende kinderen

5,9 %
Astma

Astma is wereldwijd één van de meest voorkomende chronische, niet-overdraagbare aandoeningen bij kinderen. In 2018 kreeg 7.2% tot 8.4% van de 12-18-jarige kinderen lid van de Onafhankelijke Ziekenfondsen een anti-astmatisch geneesmiddel afgeleverd. In een vervolganalyse stelden we vast dat dit percentage sterk gedaald was in 2020: 5.9% van de 12-18-jarigen kreeg minstens één anti-astmatisch geneesmiddel afgeleverd.

Astma bij kinderen: wat is de omvang van deze chronische ziekte?