Brussel, 24 april 2019. In België heeft 1 op de 5 kinderen en jongeren tot 18 jaar recht op de verhoogde tegemoetkoming (RVV)*. In Brussel gaat het zelfs om 4 op de 10. Dat recht op de verhoogde tegemoetkoming is een duidelijke indicator voor kwetsbaarheid. Dat blijkt uit analyses van de Onafhankelijke Ziekenfondsen op basis van de gegevens van meer dan 500.000 van onze leden jonger dan 18 jaar. Het begint al bij de zwangerschap. Bij vrouwen met RVV is er sprake van potentieel gevaarlijke medicatie tijdens 8,8% van de zwangerschappen, tegenover 6,6% bij vrouwen zonder RVV. Met verhoogde risico’s voor de foetus tot gevolg…
1 op de 5 baby’s zonder pediater of huisarts
Die gezondheidsongelijkheid zet zich verder als de baby geboren is. 1 op de 7 baby’s ziet geen pediater of huisarts in ons land, maar bij baby’s uit gezinnen met RVV of eenoudergezinnen gaat het zelfs om 1 op de 5. Waarom hebben zo weinig baby’s uit kwetsbare gezinnen een referentiearts? Eén van de verklaringen is dat de ouders sneller naar de spoeddienst van het ziekenhuis trekken. 4 op de 10 baby’s met RVV belanden op de spoeddienst, tegenover 3 op de 10 zonder RVV. Bij kinderen en jongeren tot 18 jaar gaat het om 3 op de 10 met RVV, tegenover 2 op de 10 zonder RVV.
2 x meer kans op gaatjes
Dat verband tussen socio-economische kwetsbaarheid en gezondheidsongelijkheden zien we ook bij de tandarts. Bij gezinnen met RVV gaat slechts 44% van de kinderen elk jaar naar de tandarts. En dat terwijl tandzorg in België volledig wordt terugbetaald tot 18 jaar, uitgezonderd orthodontie. Als kinderen uit kwetsbare gezinnen naar de tandarts gaan, is het ook vaker om gaatjes te laten behandelen en minder voor een preventieve behandeling. Voor de leeftijd van 6 jaar is het risico dubbel zo groot dat ze behandeld worden voor een gaatje: 24%, tegenover 12% zonder RVV.
Vaker én langer in het ziekenhuis
En hoe zit het met de opnames in het ziekenhuis? Ook daar zijn er aanzienlijke verschillen tussen wie recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming en wie niet. Kinderen en jongeren met RVV tot 3 jaar belanden 52% meer in het ziekenhuis voor een klassieke opname. Bij een dagopname van kinderen en jongeren tussen 3 en 18 jaar met RVV ligt het percentage 38% hoger. Bovendien verblijven kinderen en jongeren met RVV ook langer in het ziekenhuis: gemiddeld 5 dagen, tegenover 3 dagen bij kinderen en jongeren zonder RVV.
De recente cijfers uit onze studie over de seksuele gezondheid van jongeren maken de cirkel van ongelijkheden rond: bij jonge vrouwen tussen 14 en 20 jaar met RVV ligt het risico op een zwangerschap namelijk 3 keer hoger: 2,2%, tegenover 0,7% zonder RVV. En zo’n vroege zwangerschap brengt ook de nodige gezondheidsrisico’s met zich mee.
Extra aandacht voor kwetsbare groepen
Voor de Onafhankelijke Ziekenfondsen is het verkleinen van de gezondheidskloof een prioriteit. Elk kind moet van bij de start dezelfde kansen krijgen. Daarom vragen we om meer specifieke maatregelen en extra aandacht voor kwetsbare groepen in onze samenleving. Zo zijn preventie en gezondheidspromotie nog te weinig op hen gericht. Ook rond gezondheidsvaardigheden** zijn nog meer doelgerichte initiatieven nodig voor kinderen en jongeren, eenoudergezinnen, zwangere vrouwen, … Dat vergt een proactieve, lokale en transversale aanpak, met een focus op de specifieke noden van de patiënt.
Meer info!
Wies Kestens, Dienst Vertegenwoordiging & Studies van de Onafhankelijke Ziekenfondsen: 0488 31 03 90 of wies.kestens@mloz.be
*De verhoogde tegemoetkoming is bestemd voor personen en gezinnen met een laag inkomen. Wie er recht op heeft, betaalt minder voor raadplegingen, geneesmiddelen, een ziekenhuisopname, …
**De bekwaamheid van mensen om gezondheidsinformatie op te zoeken, te begrijpen en te gebruiken.
