Institutioneel kader

Ambitieuze plannen voor de gezondheid in Vlaanderen

De nieuwe Vlaamse regering plaatst gezondheid hoog op de agenda. Hun inzet is duidelijk: “De gezondheid van de Vlamingen staat centraal in ons beleid.” De Onafhankelijke Ziekenfondsen juichen deze sterke focus toe.

Afbeelding
Groupe de personnes souriantes face au drapeau de la Flandre / Groep van lachende mensen voor de Vlaamse vlag

Ambitieuze voorstellen

Verschillende voorstellen van de Onafhankelijke Ziekenfondsen zijn terug te vinden in het akkoord:

  • De nadruk op mentaal welzijn en veerkracht, met een inclusieve aanpak voor kwetsbare doelgroepen en bredere toegankelijkheid tot eerstelijnspsychologische zorg.
  • Een geïntegreerd systeem voor geestelijke gezondheidszorg, met laagdrempelige ambulante zorg en gespecialiseerde hulp voor acute situaties.
  • Ondersteuning van mantelzorgers en het zo lang mogelijk wonen in de vertrouwde thuisomgeving voor ouderen, de bijzondere aandacht voor een geïntegreerde aanpak in een nieuw dementieplan.
  • Innovatie in de zorg met digitalisering, zoals het gebruik van gezondheidsapps en thuishospitalisatie, waardoor de patiënt meer inzicht krijgt in zijn eigen gezondheid en zelfstandigheid kan behouden.
  • Sociale ondernemers worden aanzien als een volwaardige partner in het zorglandschap en er is een streven naar een gelijk speelveld voor alle actoren, waarin transparantie over kwaliteit en betaalbaarheid vooropgesteld worden.

Bezorgdheden

We betreuren echter dat het luik preventie niet erg ambitieus is, zeker omdat het een van de kernverantwoordelijkheden van Vlaanderen is. Ondanks de extra investering in zorg gaat slechts 1% van de extra investeringen naar preventie. De enige noemenswaardige nieuwe maatregel is de uitbreiding van de strijd tegen verslavingen, zoals vapen, gamen en gokken.  Er ontbreken meetbare doelstellingen alsook een visie op de grootschalige vaccinatie- en preventiecampagnes, net als nieuwe bevolkingsonderzoeken. 

Bovendien wordt de patiënt onvoldoende centraal gesteld in de zorgbeslissingen, in een nog té geïnstitutionaliseerd model. Tot slot constateren we een gebrek aan duidelijkheid over de financiering van de maatregelen en een gebrek aan erkenning van de sleutelrol die ziekenfondsen spelen bij de invoering van geïntegreerde zorg.

Beperkte ambities voor milieu en gezondheid 

De nieuwe Vlaamse regering wil maatregelen nemen om milieugezondheid te bevorderen, met aandacht voor klimaat, luchtvervuiling, geluidsoverlast en schadelijke stoffen zoals PFAS en asbest. Het nalaten om de lage-emissiezone (LEZ) verder te verstrengen en de afhankelijkheid van mogelijke Europese richtlijnen voor een luchtbeleidsplan tonen aan dat de ambities niet ver genoeg reiken. De Onafhankelijke Ziekenfondsen hebben aangetoond dat huisartsbezoeken toenemen met hogere fijnstofconcentraties, en dat 43 miljoen euro aan zorgkosten bespaard kan worden als fijnstofconcentraties dalen. De huidige inspanningen in het regeerakkoord zijn daarom ontoereikend.

Gezondheid in Vlaanderen: tussen woord en daad

De Onafhankelijke Ziekenfondsen verwelkomen de sterke intenties van de Vlaamse regering, al blijven sommige punten relatief algemeen. We juichen de wil om samen te werken met het federale beleidsniveau toe. De uitvoering van de voorstellen zal bepalen of de nieuwe regering haar ambitieuze doelstellingen kan waarmaken. Als partner in het gezondheidsbeleid zullen de Onafhankelijke Ziekenfondsen de implementatie nauwlettend opvolgen om bij te dragen aan een tastbare verbetering van de kwaliteit van leven in Vlaanderen.